යුක්රේන යානය වැටුණේ වැරදුණු මිසයිලයකින්ද? | Page 3 | සිළුමිණ

යුක්රේන යානය වැටුණේ වැරදුණු මිසයිලයකින්ද?

යුක්රේන අන්තර්ජාතික ගුවන් සේව­යට අයත් වූ මගීන් 176 ක් රැගත් මගී ගුවන් යාන­යක් පසු­ගි­යදා ‌ඉරානයේ ටෙහෙ­රාන් ගුවනේ දී අන­තු­රට ලක්වුණේ කාර්මික දෝෂ­යක් බව අනු­මාන කර­මිනි. නමුත් අන­තු­රට හේතුව ඉරා­නය මඟින් 'අත්වැ­ර­දී­ම­කින්' එල්ල කරන ලද ගුවන් මිස­යි­ල­යක් බවට අනු­මාන කර­ළි­යට ඒමට පට­න්ගෙන තිබේ. අමෙ­රි­කානු- ඉරාන යුද්ධ­යක ඉඟි පළ­ක­ර­මින් ප්‍රහාර - ප්‍රති­ප්‍ර­හාර සිදු­වන පසු­බි­ම­කදී මෙම අන­තුර සිදු­වීම නිසා එම අන­තුර පිළි­බඳ නිසි නිග­ම­න­යක් ගැනී­මට තව­මත් නොහැ­කිව ඇත. එහෙත් දැන් දැන් හෙළි­වන කරුණු අනුව මෙම අන­තුර ද අව­දා­න­මට පෙර සූදා­න­මක් ඇති කර­ග­න්නට ගොස් වරද්දා ගන්නා ලද ඉල­ක්ක­යක් බව අනු­මාන කළ හැකිය.

පසු­ගිය බදාදා (7) අලු­යම ඉරා­නයේ ටෙහෙ­රාන් ගුවන් තොටු­පළින් ගුව­න්ගත වූ මගී ගුවන් යානය අන­තු­රට ලක්වන විට එහි ඉරාන ජාති­ක­යන් 82 දෙදෙ­නෙක්, කැනඩා ජාති­ක­යන් 63ක්, යුක්රේන ජාති­ක­යන් 11ක්, ස්වීඩන ජාති­ක­යන් 10 ක්, ඇෆ්ගන් ජාති­ක­යන් 4 දෙනෙක්, බ්‍රිතාන්‍ය ජාති­ක­යන් 3 දෙනෙක් හා ජර්මානු ජාති­ක­යන් 3 දෙනෙක් සිටි අතර යානයේ සියලු දෙනාම මිය­ගොස් තිබුණි. මෙම අන­තුර සිදු­වුණේ ඉරාන හමුදා විසින් ඉරා­කයේ අමෙ­රි­කානු හමුදා කද­වුරු දෙක­කට රොකට් මිස­යිල 22ක් පමණ එල්ල කිරී­මෙන් පැය කිහි­ප­ය­කට පසු­වයි. ඉරා­නයේ එම ප්‍රහා­රය අමෙ­රි­කාව විසින් තම රටේ දෙවැනි බල­වත්ම පුද්ග­ලයා වූ හමුදා අණ­දෙන නිල­ධාරි මේජර් ක්වෙසින් සොලෙ­යි­මානි ඝාත­නය කිරී­මට පළි­ගැ­නීමේ ප්‍රති ප්‍රහා­ර­යකි. අන­තු­රෙන් පසුව ලුෆ්තාන්සා හා ඔස්ට්‍රි­යානු ගුවන් සේවය ඇතුළු ගුවන් සේවා කිහි­ප­යක් ටෙහෙ­රා­නය දක්වා සිදු­කළ ගුවන් වාර අව­ලංගු කළේය.

කෙසේ වෙතත් ටෙහෙ­රා­න­යෙන් ගුවන් ගතවූ ගුවන් යානය අන­තු­රට ලක්වී­මට හේතුව කාර්මික දෝෂ­යක් බව කඩි­මු­ඩියේ කියැ­වුණේ එය වර්ත­මා­නයේ චෝද­නා­ව­ලට එල්ලවූ බෝයිං වර්ගයේ යාන­යක් නිසා විය හැකිය. නමුත් කරුණු කාරණා සහි­තව දැන් අන­තු­රට හේතුව ඉදි­රි­පත් කිරී­මට බට­හිර නාය­ක­යන් ඉදි­රි­පත් වී සිටියි. ඊට හේතු­වූයේ ගුවන් අන­තුර සම්බ­න්ධ­යෙන් සිදු­කෙ­රෙන විම­ර්ශ­න­ව­ලදී එය ගුවන් මිස­යිල ප්‍රහා­ර­ය­කින් සිදු­වූ­වක් බවට කරුණු අනා­ව­ර­ණය වෙමින් පැව­තී­මයි. විශේ­ෂ­යෙන්ම ගුවන් අන­තු­රට පෙර තත්පර ගණ­නා­වක් තුළ ගුවන් මිස­යිල ප්‍රහාර එල්ල වනු වීඩියෝ දර්ශ­න­වල පටි­ගත වී තිබුණි. නව­තම වාර්තා­ව­ලින් දැක්වුණේ රුසි­යාවේ නිෂ්පාදිත බවට සැලකෙන ගුවන් මිස­යිල ප්‍රහාර දෙකක් යාන­යට එල්ල වූ බවයි.

කැන­ඩාව අන­තුර පිළි­බද විම­ර්ශ­න­යක් ඇර­ඹුවේ තම ජාති­ක­යන් 63ක් ඉන් මිය­යෑම හේතු­කොට ගෙන ය. කැනඩා රජය පව­සන්නේ ඔවුන්ට ලද බුද්ධි වාර්තා­ව­ලට අනුව මෙය ඉරා­නය විසින් ඉල­ක්ක­ගත නොකළ එහෙත් ගුවන් මිස­යිල ප්‍රහා­ර­යක් හේතු­වෙන් සිදුවූ බවය. කෙසේ වෙතත් කැනේ­ඩි­යානු අග­මැති ජස්ටින් ටෲඩෝ කියා තිබු‌ණේ අනු­මා­න­ය­කට පැමි­ණී­මට කලින් අන­තුර පිළි­බද පූර්ණ විම­ර්ශ­න­යක් අව­සන් කළ යුතුය යන්නයි. ඉරා­නයේ ගුවන් අන­තුරු විම­ර්ශන කාර්යං­ශය විසින් අන­තුර වූ ස්ථාන­යට පැමි­ණෙන ලෙස කැන­ඩා­වට ඇර­යුම් කර තිබුණි.

යුක්රේ­න­යට ද අන­තුර වූ ස්ථානයේ විම­ර්ශන සඳහා පැමි­ණෙන ලෙස ඉරා­නය විසින් ඇර­යුම් කොට තිබීම නිසා එරට කණ්ඩා­යම් කිහි­ප­යක් විම­ර්ශන සඳහා ගොස් තිබුණි. යුක්රේන ජනා­ධි­පති අන­තුර 'මහත් ඛේද­වා­ච­ක­යක්' බව ප්‍රකා­ශ­යක් කොට ඇත. යුක්රේන රජය මේ පිළි­බද විම­ර්ශ­න­යක් සඳහා බ්‍රිතා­න්‍ය­යට ද ඇර­යුම් කර තිබුණි.

අමෙ­රි­කානු රාජ්‍ය ලේකම් මයික් පොම්පියෝ පවසා තිබුණේ පව­තින තත්ත්වය කුමක් වුවද විම­ර්ශ­නය අව­සන් වූ වහාම වඩා විනි­වි­ද­භා­ව­යෙන් යුක්තව කරුණු ඉදි­රි­පත් කර­මින් අන­තු­රට සැබෑ හේතුව හෙළි­ක­රන බවයි. දැනට පව­තින බුද්ධි තොර­තුරු තහ­වුරු වුව­හොත් ඉරා­නය විසින් තම ජන­තාව ද ගමන් ගත් ගුවන් යාන­යට ප්‍රහාර එල්ල කිරීම එරට ජන­තාව කම්ප­න­යට පත් කර­න්නක් වනු ඇති බවට ද පොම්පියෝ පවසා තිබේ. කෙසේ වෙතත් ඇමෙ­රි­කානු රජයේ පොදු අද­හස ද වන්නේ එම අව­ස්ථාව ඉතා උණු­සුම් අව­ස්ථා­වක් බැවින් ආර­ක්ෂක පිය­ව­රක් ලෙස අත්වැ­ර­දී­ම­කින් ඉරා­නය කළ ප්‍රහා­ර­යක් බවය. එය චේත­නා­න්විත එකක් බව පෙනී යන්නේ නැතැයි අමෙ­රි­කාව අව­ධා­ර­ණය කර තිබේ. බෝයිං සමා­ග­මට ද අන­තුර පිළි­බද සොයා බැලී­මට පැමි­ණෙ­න්නැයි ඉරා­නය පවසා ඇත. නමුත් ඉරා­න­යට යාමට නම් බෝයිං සමා­ගම අමෙ­රි­කා­වෙන් අව­සර ලබා­ගත යුතු වන්නේ පනවා ඇති සම්බා­ධක හේතු­වෙනි. ඉරා­නය පවසා තිබුණේ යානයේ තත්ත්වය පිළි­බද තොර­තුරු ඉදි­රි­පත් කිරී­මට බෝයිං සමා­ගමේ හිමි­ක­රුවා ලෙස ඇමෙ­රි­කා­වට ද ටෙහෙ­රා­න­යට පැමි­ණිය හැකි බවයි.

මේ අතර ඕස්ට්‍රේ­ලි­යානු අග­මැති ස්කොට් මොරි­සන් පවසා තිබුණේ මෙම අන­තුර සිතා මතා එල්ල කරන ලද ප්‍රහා­ර­යක් බව පෙනී නොයන බවයි. වඩා පැහැ­දිලි විම­ර්ශ­න­යක් අත්‍ය­වශ්‍ය බවත් කළු පෙට්ටි­යෙන් දත්ත සොයා­ගැ­නීම මූලික කාර්ය­යක් බවත් සිහි­පත් කළ අග­මැ­ති­ව­රයා පවසා තිබුණේ තම බුද්ධි අංශ වෙත ද අමෙ­රි­කාව හා කැන­ඩාව පව­සන කරු­ණු­ව­ලට සමාන තොර­තුරු ලැබී ඇති බවය. කෙසේ­වෙ­තත් සම රටේ සහය අවශ්‍ය නම් ලබා­දෙන බවට ද අග­මැ­ති­ව­රයා පෙන්වා දී තිබේ.

ගුවන් අන­තුර පිළි­බද ස්වීඩන රජය අව­ධා­ර­ණය කර තිබුණේ අන­තුර පිළි­බද 'කිසිදු අව­ශේෂ කරු­ණක් හෝ බැහැර නොක­රන' බවයි. කෙසේ වෙතත් ඉරා­නයේ විම­ර්ශ­න­වල මූලික අව­ස්ථා­වේදී කියැවී තිබුණේ යානයේ කළු පෙට්ටි­යට මතු­පිට බොහෝ හානි සිදුවී ඇති බවය. කළු පෙට්ටි­යෙන් දත්ත කියැ­වීමේ තාක්ෂ­ණය ඉරා­නය සතුව නොමැති අතර දත්ත ලබා­ගැ­නීමේ පහසු ක්‍රම­වේද දත්ත විනා­ශ­යට ද මග­පෙ­න්වනු ඇති නිසා එය වඩාත් දුෂ්කර කාර්ය­යක් වී තිබේ. සොයා­ගත් පෙට්ටි දෙකෙහි දත්ත කියවා ගැනී­මට වෙනත් රට­කට යැවිය යුතු වන අතර ඒ කුමන රට ද යන්න තෝරා­ගැ­නී­මට ඉරා­න­යට සිදුවේ. පව­තින තත්ත්වය හමුවේ ඉරා­න­යට එය සිදු­කි­රී­මට නම් මේ වන­විට ඉරා­නය කාර්ය බහුල වී සිටින යුද සැල­සු­මක් සේම අව­ධා­නය යොමු කළ යුතු බර­ප­තළ කාර්ය­යක් වනු ඇත.

Comments