ගුරු ගීතයේ සිටින අල්තීනායි සහ දුයිෂෙන්, හිම කබායේ අකාකි, රත්මිණි වළල්ලේ ෂෙල්ට්කොෆ් හා වේරා කුමරිය අපට හමු වූයේ රුසියානු සාහිත්‍යය නිසාය. එදා රුසියානු සාහිත්‍යය වෙත අප පෙලඹුවූවේ එවකට තිබූ “සෝවියට් දේශය” සඟරාවයි. සෝවියට් දේශය සඟරාව කියවූ අපගේ වැඩිහිටි පරම්පරාව “ලස්සන වසිලීස්සා”, “හත්පෙති මල”, “පුදුම අශ්වයා” වැනි සෝවියට් දේශයේ ළමා කතාවලින් අපේ ළමා ලෝකය විචිත්‍රවත් කළහ. ඉන්පසුව සෝවියට් දේශය සඟරාව කියවීමටත් සෝවියට් සාහිත්‍යය පරිශීලනය කිරීමටත් අප යොමු වූයේ නිරායාසයෙනි.
එහෙත් අප තාරුණ්‍යයට පිවිසෙන අවදියේදී “සෝවියට් දේශය” සඟරාව නතර වූයේ සෝවියට් දේශය යන සමූහාණ්ඩු රජය බිඳ වැටීමත් සමඟිනි. පෙරෙස්තොයිකාව සමඟ සෝවියට් දේශය බිඳ වැටුණු පසුව එරට නැවතත් හැඳින්වූවේ රුසියාව යන පූර්ව නාමයෙනි.
රුසියාව බිහි වීමත් සමඟ “සෝවියට් දේශය” සඟරාව “රුසියාව” ලෙස නැවතත් කරළියට පැමිණියේය. එළඹෙන අගෝස්තු මාසයේදී පළ කෙරෙන්නේ “රුසියාව” සඟරාවේ 50 වැනි කලාපය යි.
“සෝවියට් දේශය සහ ශ්‍රී ලංකාව අතර මධ්‍යස්ථ විදේශීය ප්‍රතිපත්තියක් ඇති වුණේ 1956 දී බලයට පත් වූ ආණ්ඩු කාලයේදී. ඒ අනුව 1957 දී සෝවියට් දේශයට ශ්‍රී ලංකා තානාපතිවරයෙක් පත් කළා. ඒ ආචාර්ය ගුණපාල මලලසේකර මහතා ඊට පස්සේ 1960 දී සෝවියට් රජය ශ්‍රී ලංකාවේ දරුවන්ට ශිෂ්‍යත්ව පිරිනැමුවා. දැදිගම වී රුද්රිගු, ඔරුවල බන්දු, රෝහණ විජේවීර, හෙක්ටර් වීරසිංහ ශිෂ්‍යත්ව ලැබූ මුල් ම කණ්ඩායම. ඒ එක්කම සෝවියට දේශය ගැන ලංකාවේ ලොකු පිබිදීමක් ඇති වුණා. එහි ප්‍රතිඵලයක් හැටියට 1960 දී “සෝවියට් දේශය” සඟරාව පළ කිරීම ආරම්භ වුණා. එයින් ඒ රටේ සාහිත්‍ය, නාට්‍යකලාව, චිත්‍රපට ගැන වගේම ආර්ථික හා දේශපාලනය ගැන, විද්‍යාව හා තාක්ෂණය ගැන අපේ රටේ ජනතාව දැනුවත් වුණා. ඒත් 1989 දී සෝවියට් දේශය බිඳ වැටිලා රුසියාව බවට පරිවර්තනය වන විට අවුරුදු 29 ක් පුරා පළ වුණු සෝවියට් දේශය සඟරාවත් නතර වුණා. මේ විදිහට කාලය ගත වෙද්දි දවසක් මට ඩිලන්ත විතානගේ යෝජනා කළා “රුසියාව” නමින් සඟරාව පටන් ගනිමු කියලා. ඔහු රුසියාවේ උපාධිධාරයෙක්. මමත් ඒ යෝජනාවට කැමති වුණා. ඊට පසු ඩිලන්ත රුසියානු සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානය එක්ක සාකච්ඡා කළා. එහි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරි බුද්ධප්‍රිය රාමනායක, වෛද්‍ය සමන් විජේසිංහ “රුසියාව” සඟරාවක් පටන් ගැනීමේ කාර්යය මට බාර දුන්නා. පළමු සඟරාවට ඉරිදා ලක්බිම පුවත්පතේ එදා සහකාර කර්තෘ වශයෙන් කටයුතු කරපු තිස්ස ප්‍රේමසිරි මට උදව් කළා. ඒ අනුව 2006 ජනවාරි මාසයේ “රුසියාව” මංගල කලාපය නිකුත් කරන්න පුළුවන් වුණා.” යනුවෙන් රුසියාව සඟරාවේ උපත ගැන විස්තර කළේ ප්‍රධාන සංස්කාරක ව:අ: සරත් ලාල් කුමාර ය. මෙය නිකුත් කෙරෙන්නේ ත්‍රෛමාසික සඟරාවක් වශයෙනි.
දැන් “රුසියාව” සඟරාවට වසර 13ක් ගත වී තිබේ. මේ මාසයේදී ප්‍රකාශයට පත් කරනු ලබන්නේ 50 වැනි කලාපයයි. රුසියාව සඟරාව පළ කිරීම, රුසියානු සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයේ අධීක්ෂණය යටතේ සිදු කෙරේ. අනුග්‍රාහක දායකත්වය සැපයෙන්නේ රුසියාව සමඟ අධ්‍යාපනික සහ වෙළෙඳ සම්බන්ධතා පවත්වන්නන්ගෙනි. සෝවියට් දේශය සඟරාව කියවීමට පුරුදු වී සිටි පාඨක පිරිස “රුසියාව” සඟරාවට නැඹුරු වූ බව පවසන සරත් ලාල් කුමාර, පාසල් දරුවන් 250 දෙනෙකුගෙන් පමණ සමන්විත නිත්‍ය පාඨක සමාජයක් “රුසියාව” සඟරාව වටා රොක් වී සිටින බව සඳහන් කළේ ඔවුන්ට සිය කෘතවේදීත්වය පුද කරමිනි. මන්ද එවැනි පාඨක පිරිසක් “රුසියාව” සඟරාව වටා නොසිටින්නට මේ සා දුර ගමනක් පැමිණීමට නොහැකි බැවිනි. මේ වන විට රුසියානු සාංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයේ නිල පුවත් සඟරාව වන්නේ “රුසියාව” සඟරාවයි.
“ඉස්සර සෝවියට් දේශය සඟරාව කියවපු අය අද වැඩිහිටියෝ. ඒ අය මට කතා කරලා කියනවා ඉස්සර තිබුණු සෝවියට් දේශය ම කරන්න කියලා. එත් එදා තිබුණු සෝවියට් දේශයේ දේශපාලනය, ආර්ථිකය, සමාජීය හැමදේම අද වෙනස්වෙලා.
එදා සෝවියට් දේශයේ ජනතාව ලෙනින්ට ආදරය කළා වගේම අද ඒ රටේ ජනතාව පුටින්ට ආදරෙයි. ඒ වගේම අපේ රටේ අද සිටින තරුණ පරම්පරාව සෝවියට් දේශය සඟරාව දැකලාවත් නැහැ. ඒ නිසා මේ පරම්පරා දෙකටම ගැළපෙන විදිහට සඟරාවේ කටයුතු සිද්ධ කිරීම මට ලොකු අභියෝගයක් වුණා. මම රුසියාව සඟරාවේ ලෙනින් ගැනත් කතා කරනවා. පුටින් ගැනත් කතා කරනවා. මම වැඩිහිටි පරම්පරාවත් තරුණ පරම්පරාවත් යා කරන පාලම හැටියට තෝරා ගත්තේ රුසියානු සාහිත්‍යය. ඒ නිසාම අද තරුණ පරම්පරාවත් රුසියානු සාහිත්‍යය වැළඳ ගත් බවත් පෙනෙනවා.” යනුවෙන් රුසියාව සඟරාවේ ප්‍රධාන සංස්කාරක සරත් ලාල් කුමාර ඔහු මුහුණ දුන් අභියෝගය අප හමුවේ ගෙනහැර පෑමට අමතක කළේ නැහැ.
මෙරට කීර්තිමත් ලේඛකයන්ගේ නිර්මාණ කුසලතාව ඔප මට්ටම් කර ගැනීමටත් උසස් රසවින්දනයකින් හෙබි පාඨක පිරිසක් බිහි කිරීමටත් තෝතැන්නක් වූයේ රුසියානු සාහිත්‍යයයි.
සම්භාව්‍ය රුසියානු සාහිත්‍යයේ ආභාසය නොලැබූ කෙනකු එදා සොයා ගැනීමට නොහැකි වූයේ නැත. ඒ ප්‍රවණතාව වත්මන් තරුණ පරම්පරාව තුළ ඇති කිරීමට හැකි වන්නේ නම් එය අගය කළ යුතුය. රුසියාව සඟරාව අගෝස්තු - සැප්තැම්බර් 50 වැනි කලාපය රුසියානු සාහිත්‍යයෙන් ම පරිපූර්ණ සඟරාවක් වශයෙන් ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට නියමිතව තිබෙන්නේ එළඹෙන සාහිත්‍යය මාසයේදී රුසියානු සාහිත්‍යයෙන් පාඨකයා පෝෂණය කිරීමේ අරමුණෙනි.
