පළාත් සභා ගැන අධ්‍යයනයක් සිදු කරනවා
පළාත් සභා, පළාත් පාලන කටයුතු රාජ්‍ය ඇමැති විශ්‍රාමික රියර් අද්මිරාල් සරත් වීරසේකර
පසුගිය රජය කාලයේ පළාත් සභා මැතිරණය පැවැත්වූයේ නැහැ. පරණ ක්‍රමයට ඡන්දය පැවැත්වීමට නම් දැනට පවතින පනත සංශෝධනය කරන්නට සිදුවෙනවා . එය පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර වෙනස් කළ යුතුයි. වර්තමාන පනතට අනුව නම් මිශ්‍ර ක්‍රමය යටතේ දැනට මැතිවරණය පැවැත්විය යුතුයි. එහෙත් එම ක්‍රමවේදය වෙනස් කිරීමට මේ වනවිට කටයුතු සිදු කරමින් පවතිනවා. මිශ්‍ර ක්‍රමයට ඡන්දය පවත්වන්නේ නම් නැවත සීමා නිර්ණය පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත කරගත යුතුයි.
පසුගිය රජය කාලයේ සීමා නිර්ණය සම්බන්ධයෙන් කළ වාර්තාව පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමත වූයේ නැහැ.
කෙසේ වුවත් පළාත්සභාවලින් වන සේවාව සම්බන්ධව මේ වන විට අධ්‍යයනය කරමින් සිටින්නේ. මේ මැතිවරණයට අතිවිශාල මුදල් ප්‍රමාණයක් වෙන් කළ යුතු වෙනවා.
මේ පළාත් සභාවල කාර්යය භාරය කුමක්ද? කාර්යක්ෂමතාවය කුමක් ද? යන කරුණ සම්බන්ධයෙන් අපි සැලකිලිමත් විය යුතුයි. ඇත්තෙන්ම පළාත් සභාවෙන් ජනතාවට සේවාවක් වෙනවා ද කියන කාරණාව මේ වන විට අධ්‍යයනය කරනවා. උදාහරණයක් ලෙස කෘෂිකර්මාන්ත ඇමැතිවරුන් දහයක් හිටියා එසේ නම් ඒ කෘෂිකර්මාන්ත දියුණුවෙලා තියෙනවා ද? අනෙක් ක්ෂේත්‍ර දියුණු වෙලා තියනවා ද කියන කරුණ සම්බන්ධයෙන් මේ වනවිටත් සොයා බලනවා. ඒ පිළිබඳ අධ්‍යයනය කර රජයට නිර්දේශයක් ලබා දෙන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා. උතුරු නැඟෙනහිර ගැටලු තියනවා ඒ ගැන සොයා බැලිය යුතුයි. දැනට ඇති ගැටලු සම්බන්ධයෙන් අපි වඩාත් සැලකිලිමත් විය යුතුයි. ඒ අනුව පැරැණි සමානුපාතික ක්‍රමයට මැතිවරණය පැවැත්වීම සුදුසු බවයි මා සිතන්නේ. කෙසේ හෝ ඉක්මනින් මැතිවරණය පැවැත්වීම සුදුසු බවත් මම පවසනවා.
පළාත් සභා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ශක්තියක්
මුස්ලිම් කොංග්‍රස් නායක පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී රවුෆ් හකීම්
පළාත් සභා මැතිවරණ පනත සංශෝධනය මම දකින්නේ එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ නායක රනිල් වික්‍රමසිංහ තමන්ටම අටවගත්ත උගුලක් ලෙසයි. පනත ඉදිරිපත් කළ ඇමතිතුමාම පනතේ තිබුණු සීමා නිර්ණය සම්බන්ධව ගැටලුවේදී විරුද්ධව ඡන්දය ප්‍රකාශ කළා.
මුළු පාර්ලිමේන්තුවම සීමා නිර්ණය කොමිසමේ වාර්තාවට විරුද්ධව ඡන්දය ප්‍රකාශ කළා. එය විශාල අවුල් ජාලයක්. පළාත් පාලන මැතිවරණයේදීත් අපි තවත් අවුල් ජාලාවක් ඇති කර ගත්තා.
දැනට පළාත් පාලන ආයතනවලත් ස්ථාවරත්වයක් නැහැ. කළින් පැවතුණු සමානුපාතික ක්‍රමය යටතේ නැවත ඉතා ඉක්මනින් මැතිවරණයට යාම සඳහා සංශෝධනයක් හරහා කළ හැකියි.
ඒ තුළින් කෙටි කාලයකින් පළාත් සභා මැතිවරණය පැවැත්වීමට අවකාශය ලැබෙනවා. පළමුව මැතිවරණය පවත්වා ඉන්පසුව මෙය මුළුමනින්ම සමාලෝචනය කිරීමට ලක් කළ හැකියි.
මෙය නැවත සංශෝධනය කිරීමට යෑම පහසු වැඩක් නොවෙයි. පළාත් සභා ජන්ද ක්‍රමයේ අවුල් ජාලය නිසා ඡන්දය පැවැත්වීමට අවකාශ නැති වුණා.
ඒ අනුව පළාත් සභා මැතිවරණය අවුලෙන් අවුලට පත් වුණා. මේ තත්ත්වය මඟහරවා ගතයුතුයි. කාන්තා නියෝජනය සම්බන්ධව පමණක් සාධාරණයක් සිද්ධ වුණා.
කාන්තා නියෝජනය සියයට 25ක් තහවුරු කිරීමට ඉඩ අවකාශ ලැබුණා. පළාත් පාලන ආයතන පද්ධතිය මේ වගේ අවුල් ජාලයක් බවට පත්වීම ජනතාවට අහිතකරයි.
මනාප ක්‍රමයේ තියෙන නොයෙකුත් අඩුපාඩුකම් තියෙනවා නම් අවම කරගන්න පුළුවන්. වෙනත් ක්‍රියාමාර්ග සම්බන්ධයෙන් පසුව සොයා බැලිය යුතුයි. මේ මනාප ක්‍රමය පිළිබඳ විවේචන තියෙනවා. නමුත් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදී එය අසත්‍යයක් බවට තහවුරු වුණා.
මැතිවරණ ක්‍රමය අනුව ස්ථාවර ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීමට අපහසුයි. ‘තුනෙන් දෙකක බලය ගැනීමට අපහසුයි‘, ‘එක පක්ෂයකට ඡන්දෙ ගත නොහැකි‘ යි වැනි කාරණා මතු කළා. ජයග්‍රහණයට නම් සුළුජාතීන්ගේ ඡන්දය අවශ්‍යයි. සුළුජාතීන්ගේ ජන්ද කේවල් කිරීමක් සිද්ධ වෙනවා.
නමුත් ඒ කතාව සම්පූර්ණයෙන් පදනම් විරහිතයි කියන කාරණාව පසු ගිය මහමැතිවරණයේදී ඔප්පු වුණා. මේ ක්‍රමය වෙනස් කරන අවශ්‍යතාවයක් නැහැ.
මනාප ක්‍රමය පිළිබඳව තියෙන විවේචනය මඟහරවා ගන්න යම් පිළියමක් යොදන්න පුළුවන්. ඒ සඳහා ක්‍රමවේදයන් තියෙනවා. මම කියන්නේ පරණ ක්‍රමයට නැවත ඡන්දයට යාමයි.
එක්සත් ජාතික පක්ෂය කල් මර මර මැතිවරණ කල් දමමින් එයින් තමන්ටම උගුලක් අටවා ගත්තා එහි ඵල විපාක ඒ අයට ලැබුණා. හැම කෙනෙක්ම සතුටු කරන්න ගියාම කවදාවත් එකඟත්වයකට එන්න බැහැ. තමන්ට අතිබහුතරයක් ඡන්ද ලැබුණු පලියටම සියලු දේ වෙනස් කිරීමට යාම සුදුසු නැහැ. මෑතකදී මැතිවරණ ක්‍රමය වෙනස් කරන්න ගිහිල්ලා සෑම පක්ෂයකටම එය අර්බුදයක් බවට පත් වුණා. පළාත් සභා මැතිවරණය කල් නොමරා නියමාකාරයෙන් පැවැත්විය යුතුයි.
දැනට පවතින ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රමවේදයක් තුළ බහුපක්ෂ බහුවාර්ගිකයන් නියෝජනය කෙරෙන මැතිවරණයක් පැවැත්වීම තුළ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය තවත් ශක්තිමත් වෙනවා.
බලතල ඇති ප්‍රතිපාදන මදි
සමගි ජන බලවේගයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී එස්. එම්. මරික්කාර්
අපි පක්ෂයක් විදිහට පළාත් සභා ඡන්දය සම්බන්ධයෙන් තවම සාකච්ඡා කර නැහැ. යෝජනාව පාර්ලිමේන්තුවට ගෙන ආ විට ඒ ගැන සාකච්ඡා කළ යුතුයි. පළාත් සභා දිගටම පවත්වාගෙන යන්නේ නම් මැතිවරණය පැවැත්විය යුතුයි. එසේ නොමැතිව පළාත් සභා අහෝසි කරනවා නම් එය වෙනම සාකච්ජා කළ යුතුයි.
මැතිවරණය පවත්වන්නේ නම් පැරැණි ක්‍රමයටම පැවැත්විය යුතුයි.
පරණ ක්‍රමයට පවත්වන්නේ නම් අවුල් වියවුල් හුඟක් අඩුවෙන් මැතිවරණය පැවැත්විය හැකි බවයි මගේ පෞද්ගලික මතය වන්නේ. මැතිවරණය දැනටමත් බොහෝ කල් ගිහින් තියෙන්නේ. මැතිවරණය පවත්වන්න උත්සාහ කරනවා නම් අපි රජයට සහය දෙනවා.
යළිත් පනත් ගෙනල්ලා සංශෝධන ගෙනැවිත් කටයුතු කරන්න සැලකිය යුතු කාලයක් යයි. මැතිවරණය ඉක්මනින් පැවැත්විය යුතුයි කියන ස්ථාවරයේ අපි ඉන්නේ. විශේෂයෙන්ම පළාත් සභා ක්‍රමය පවත්වාගෙන යනවා නම් මීට වඩා මුදල් ප්‍රතිපාදන ලබා දිය යුතුයි.
බලතල ලබාදී තිබුණත් ඒ බලතල ක්‍රියාත්මක කරන්න ප්‍රතිපාදන අවශ්‍යයි. උදාහරණයක් ලෙස පාසල් දහදහස් ගණනක් තියෙන රටේ මධ්‍යම රජය යටතේ තියෙන්නේ තුන්සියයක් පමණයි. එසේ නම් එය පාසල් හොඳ මට්ටමින් පවත්වා ගන්නට නම් මුදල් ලබා දිය යුතුයි. අධ්‍යාපනයේ ගුණාත්මකභාවය දියුණු කිරීමට නම් ප්‍රතිපාදන තිබිය යුතුයි. රෝහල්වල තත්ත්වයත් ඒ වගේමයි.
අදාළ බලතල ක්‍රියාත්මක කරන්න යාන්ත්‍රණයක් සකස් කරන්න ඕන. එසේ නොහැකි නම් පළාත් සභා අහෝසි කළ යුතුයි.
බොරුවට පළාත් සභා පවත්වාගෙන ගිහින් ඒ යටතේ පවතින ආයතන නිසි නඩත්තුවක් කරගැනීමට නොහැකි නම් පළාත් සභා තිබීමෙන් ඵලක් නැහැ.
අපි මෙහිදී මතු කළ යුතු කාරණාව වන්නේ සියලු දෙනාම ශ්‍රී ලාංකිකයන් බවත්, ඒ සියලු දෙනාට ගැලපෙන ආකාරයට හැම පුරවැසියෙකුටම සේවය ලැබෙන්නේ කුමනාකාරයෙන්ද යන්න විමසා බැලීමයි.
පාර්ලිමේන්තුවෙන් කරන කාර්යයභාරය, පළාත්සභා නගර සභා පළාත් පාලන ආයතනවලට අයිති කාර්යය භාරය කිරීමට අවශ්‍යයි. ඒ අදාළ කාර්යයභාරය කිරීමට ප්‍රතිපාදන තිබිය යුතුයි.
මුලිකව ඒ කාර්යය සදහා ප්‍රතිපාදන ලබා දියයුතුයි. මැතිවරණ තියලා නියෝජිතයන් පත් කරලා ඒ මහජන නියෝජිතයන් නඩත්තු කරලා වැඩක් නැහැ, ඒ නියෝජිතයන් හරහා අදාළ කාර්යය ඉටුවිය යුතුයි. බලතල ක්‍රියාත්මක කිරීමට ප්‍රතිපාදන අවශ්‍ය යි. අරමුණක් වෙනුවෙන් යමක් කරන්න ඕන.
අලුත් පනතින් කුඩා පක්ෂ අකර්මන්‍ය වනවා
පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂයේ ප්‍රචාරක ලේකම් දුමින්ද නාගමුව
මැතිවරණ ක්‍රමය සම්බන්ධයෙන් කෙරෙන සාකචඡා වලදී දක්නට ලැබෙන කාරණාවක් තමයි යම් මට්ටමක හෝ නියෝජනයක් සැකසීමක් ඇත්නම්, විවිධ මතවාදයක් තිබේ නම් ඒ මතවාදවලට ඉඩ නොදී මඟ අහුරණ යෝජනාවන් ගෙන ඒම.
දැනට තියෙන නිර්නායක අනුව ප්‍රධාන පක්ෂ දෙකට පමණයි මෙයින් වාසි සැලසෙන්නේ. ඉතුරු දේශපාලන පක්ෂ අකර්මන්‍ය කරන ආකාරයටයි මේ අලුත් පනත සකස් කර තියෙන්නේ.
පළාත් සභා සම්බන්ධයෙන් සාකච්ජා මූලික වශයෙන් ගත් විට සමානුපතික සහ කේවල ක්‍රමය යන ක්‍රමයන්ගෙන් පැනනැගුණත් ඒක අත්හිටුවන්න සිදුවුණේ සීමානිර්ණය සාධාරණ විදිහට සිදුනොවුණ නිසයි. දෙවැනි කාරණාව පහුගිය යහපාලන ආණ්ඩුවට මැතිවරණ නොතියා ඉන්න වුවමනාවක් තිබුණා. ඒ නිසා මැතිවරණ වළක්වා ගන්නයි ඒ අයට වුවමනා වුණේ.
පළාත් සභා ගැන යෝජනා දෙකක් තියනවා පළාත් සභා අහෝසි කිරීම සහ පරණ ක්‍රමයට මැතිවරණයක් පවත්වන්ට අවශ්‍යයි කියන කාරණාව. අලුත් ක්‍රමයට තියෙනවා ද කියලත් මත ගොඩනැඟී තියෙනවා. මේ කුමන මතවාදය ජයග්‍රහණය කළත් පළාත් සභා කියන්නේ අර්බුදයකට විසඳුමක් ලෙස ගෙන ආ දේශපාලන ව්‍යුහයක්. ඒ අර්බුදයට විසඳුමක් නිසි ලෙස නොලැබුණා වගේම පළාත් සභා අතිවිශාල වියදමක් බවට පත් වුණා විතරයි.
විශාල පුනරාවර්තන වියදමක් සහිතව පවත්වාගෙන ගිය පළාත් සභා අහෝසි වුණොත් උතුරු නැඟෙනහිර ජනතාවගේ ජාතිකත්වය නියෝජනය නැතිවීම සම්බන්ධයෙන් යම් කිසි අර්බුදයක් මතු වියහැකියි. ඔවුන්ගේ යම් ආයතනයක් වේ නම් ඒ ආයතන දුර්වල වුණා කියන දේශපාලන සංඥාව උතුරු නැඟෙනහිරින් ඇතිවිය හැකියි.
කෙසේ වෙතත් මහජනතාවට තමන්ගේ සාධාරණ නියෝජනයන් ශක්තිමත් වන ව්‍යුහයක් අවශ්‍යයි. එහි එක ව්‍යුහයක් පළාත් පාලන ආයතන වන අතර අනෙත් ව්‍යුහය පාර්ලිමේන්තුව විය යුතුයි. එහි අතරමැද දිස්ත්‍රික් පළාත් සභා ව්‍යුහයක් අවශ්‍ය බවට මහජනතාවගේ මතයක් ගොඩනැඟී තියෙනවා. අපි කුමන මතවාද ඉදිරිපත් කළත් සමානුපාතික ද කේවලද මිශ්‍ර ද මැතිවරණ ක්‍රමයන්ගෙන් කුමන එකද කියලා අවසානයේදී එය තීරණය කරන්නේ ආණ්ඩුවයි. ඒ තමන්ගේ මතවාදය ජයග්‍රහණය බලය ශක්තිමත් කිරීම උදෙසායි.
තුනෙන් දෙකක බලය තියන නිසා කුමක් වුවත් ඔවුන්ට කළ හැකියි. මේ මැතිවරණය කෙසේ කළ යුතුයිද කියන සංවාදයට අපි එකතු වුණත් මැතිවරණය අවසන් වන්නේ මහජන හිතවාදී ලෙසින් නෙමෙයි. ඉන්න පාලකයන් ශක්තිමත් කිරීමටයි මෙය ගෙන එන්නේ .
කුමන ක්‍රමයෙන් හෝ ඡන්දය ඕනෑ
ජාතික ජන බලවේගයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී විජිත හේරත්
කුමන ක්‍රමයට හෝ පළාත් සභා ඡන්දය පවත්වනවා නම් . ඒ පැවැත්වීමේදී දේශපාලන පක්ෂයක් හැටියට අදාළ මැදිහත්වීම අපේ පැත්තෙන් සිදුවෙනවා. පළාත් සභා ඡන්දය කල් දැමීම පිළිබඳව අපි විරුද්ධ වුණා.
අලුත් ක්‍රමයෙන් මැතිවරණ පැවැත්වීම ප්‍රමාද වන්නේ නම් පැවැති ඡන්ද ක්‍රමයට හෝ ඡන්දය පවත්වන්න කියන තර්කය අප දිගින් දිගටම ගොඩනැඟුවා.
පළාත් සභා ක්‍රමයක් දැනට සම්මත වෙලා තියෙනවා. ආණ්ඩුව කියනවා නම් ඒ ක්‍රමය වෙනස් කරලා පරණ එකට යනවා කියලා, ඒ ගැන අපේ වාද විවාද නැහැ, කුමන ක්‍රමයට හෝ මැතිවරණය පැවැත්වීමයි අපේ ඉල්ලීම වන්නේ.
ආණ්ඩුවේම සමහර අය කියනවා පළාත් සභා වෙනස් කළ යුතුයි කියන කාරණාව.
මැතිවරණ පනත සංශෝධනය කිරීම හදිසියේ කරන්න පුළුවන් දෙයක් නෙවෙයි. ඒ නිසා ඡන්දය අලුත් ක්‍රමයට හෝ පරණ ක්‍රමයට පැවැත්විය යුතුයි.
අලුත් ක්‍රමයට යනවා නම් සීමා නිර්ණ, කොමිෂන් සභාවේ සම්මත කරන්න ඕන.
එය ඉක්මනින් කරන්න බැහැ කොමිෂන් සභා වාර්තා ගැටලු තියෙනවා කියලා පාර්ලිමේන්තුවේ කිසිම මන්ත්‍රීවරයෙක් ඡන්දෙ දුන්නෙ නැහැ. පනත ගෙනාපු ඇමතිවරයාවත් ඡන්දෙ දුන්නෙ නැහැ.
ඒ නිසා සමානුපාතික ක්‍රමයට හෝ මැතිවරණයට යන එකයි කළ යුතු වන්නේ.
පක්ෂයක් ලෙස අනිවාර්යෙන් ඡන්දෙට අපි සූදානම්. අපි ඡන්දෙට ඉදිරිපත් වෙනවා. ජන්ද ක්‍රමය සම්බන්ධ වාද කර කර හිටියොත් පළාත් සභා මැතිවරණය යළිත් කල් යාමයි සිද්ධ වෙන්නේ.
ඒ නිසා වාද කර කර ඉන්නවට වඩා පරණ ක්‍රමයට ඡන්දෙ පවත්වන එක හොදයි.
සීමා නිර්ණය සම්මත කරන්න, පනට පනහ සභිකයන් නියෝජනය වෙනස් කරන්න ගියාම කල් ගතවෙනවා . ඒ නිසා නව මැතිවරණ ක්‍රමයට වඩා ඒ සම්බන්ධව වඩා පුරුදු ක්‍රමයට යාම ගැටලු අවම කරගෙන මැතිවරණයකට යන්න පුළුවන්.
ආණ්ඩුවේ ස්ථාවරය කුමක්ද? ඒ සියලු ස්ථාවරයන්ට අනුව මැතිවරණයට ඉදිරිපත්වීමට පක්ෂයක් ලෙස අපි සූදානම්.
බලය විමධ්‍යගත කිරීම ඉතා වැදගත්
එක්සත් සමාජවාදී පක්ෂයේ නායක සිරිතුංග ජයසූරිය
පළාත් සභා මැතිවරණය අනිවාර්යෙන්ම පැවැත්විය යුතුයි. වඩා හොඳ මැතිවරණ ක්‍රමයක් යටතේ පවත්වන්නයි පසුගිය රජය සංශෝධන ගෙනාවේ. නමුත් කෙසේ හෝ පළාත් සභා කල් දැමුණා. නිසි ක්‍රමවේදයක් නැතුව මැතිවරණය අතරමැද නතර වෙලා තියෙන්නෙ.
අපි කියන්නේ පළාත් සභා පැවැත්විය යුතුයි කියන කාරණාව පමණයි. පළාත් සභා විශාල අරගලයක් කර ලබා ගත්ත දේශපාලන ව්‍යුහයක්.
විශේෂයෙන්ම සුළු ජාතීන්ට ලැබුණු අයිතියක්. ඒ නිසා කුමන ක්‍රමයකට හෝ පළාත් සභා පැවැත්විය යුතුයි. ඇතැම් පළාත්වල, විශේෂයෙන් දකුණේ ආවේණික විරෝධතාවයක් තියෙනවා පළාත් සභා කියන්නේ සුදු අලියෙක් කියල. පළාත් සභාවලින් වෙච්ච දෙයක් නැහැ කියනවා. පළාත් සභා නඩත්තුවට විශාල මුදලක් වෙන් කරන්න වෙනවා කියනවා. ඇතැම් අය තර්ක කරනවා.
අවුරුදු දෙකක් තුනක් තිස්සේ පළාත් සභා නැතුව මේ රට කරගෙන ගියා කියලා.
පාර්ලිමේන්තුවක් නැතුව මාස 5ක් ඔක්කොම වැඩ කරගෙන ගියා නේ. මොකටද පාර්ලිමේන්තුවක් පත් කරන්නේ කියලා තර්කයක් ගොඩ නඟන්නත් පුළුවන්. පොඩි පොඩි විවේචන තිබුණ තමයි ඒ මාස පහ ගැන නමුත් රට හොඳට පවත්වාගෙන ගියානේ. ඉතිහාසයේ පළවෙනි වතාවට පාර්ලිමේන්තුවක් නැතුව මේ රට පවත්වාගෙන ගියේ. 1948න් පස්සෙ.
තව කෙනෙකුට තර්ක කරන්න පුළුවන් ජනාධිපති කෙනෙක් විතරක් හිටියා ම ඇති කියලා. මේ ඔක්කොම පදනම් විරහිත තර්ක.
මම හිතන්නේ කිසිම හේතු සහතිකයක් නැතුව තමන්ගේ මනෝමූල සාධක මත ගොඩනඟා ගත්තු තර්ක. පළාත් සභා ක්‍රමයට විරුද්ධව අන්තවාදී ජනකොටසක් මේ රටේ ඉන්නවා.
ඒ අය මේ රට ඉදිරියට ගෙන යන්න සූදානම් කට්ටිය නෙමෙයි.
බලය විමධ්‍යගත කිරීම ඉතා වැදගත් කාරණාවක්. ඉදිරියට තියපු අඩිය ක්‍රියාත්මක කළ යුතුයි කියන කාරණාව තමයි අපි මතු කරන්නේ පළාත් සභා ඉක්මනින් පැවැත්විය යුතුයි.
