* වසර පන්දහක් පැරැණි ඉතිහාසයක්
* යක්කම පිදීම හා සූර්ය වන්දනාව තවමත්
විශ්වය බිහිවු දා සිට මහපොළොවේ පහළ වු විවිධ පුද්ගලයින් සම්බන්ධයෙන් සමාජයේ පවතින්නේ සදාකාලික මතකයන්ය. බොහෝ අවස්ථාවල එම පුද්ගලයෝ ජාතික වීරයන් බවට පත්වෙති. එසේත් නොමැතිනම් සාමාන්‍ය මිනිසා අභිබවා ගිය මහා බලයක් සහිත පුද්ගලයෝ බවට පත්වෙති.එසේ වන්නට බලපෑ කරැණු හා ඔවුන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් ඒ අතර ප්‍රධාන තැනැක් ගනියි.
මේ විවරණය මෙතැන් සිට දිග හැරෙන්නේ වසර පන්දහසකට වඩා ඉතිහාසයක් ඇතැයි කියැවෙන ජන සමූහයක් වටා ගෙතුණු අපූරු තොරතුරු සොයා ගිය ගමනක තොරතුරු ඔබ වෙත ගෙන එන්නටය.
මාතලේ දිස්ත්‍රික්කයේ ලග්ගල - පල්ලේගම ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයට අයත් රණමුරේ, නාරංගමුව හා ඇටැන්වලමේ යන ගම්මාන කිහිපය වටා අපගේ මේ කතාව ගලා යන්නේය.මේ ගම්මාන ලෝක උරුමයක් වන නකල්ස් කඳු රක්ෂිතයට මායිම්ව හා එහි පහස විඳිමින් පිහිටා ඇත්තේය.
ශ්‍රි ලංකාවේ වෙනත් ප්‍රදේශ හා සසඳද්දී මේ ගම්මානවලට විශේෂත්වයක් හිමිවන්නේ ඇයි? ඉතිහාසය පුරා අපට හමුවූ ජන කොට්ඨාස අතරින් රාවණා පරපුරෙන් පැවත එන පිරිස් ලෙස හඳුන්වනු ලබන මේ පිරිස් වත්මන් සමාජයට සුවිශේෂි වන්නේ කුමක් අරභයා ද යන්න සෙවීමද අපගේ මේ චාරිකාවේ එක් අරමුණක් විය.
දෙවියන් කෙරෙහි ඇති අති මහත් වු භක්තිය හුදු විද්‍යාව අභිබවා යන කාරණාවකි.
විදු ඇසට ගෝචර නොවන එහෙත් ප්‍රායෝගිකව අත් දැකිය හැකි මේසා සුව්සල් මිනිස් කොට්ඨාසයක් අදටත් භක්තියෙන් අදහන හා පිහිට ලබන මේ රාවණා කතා පුවත ලග්ගලට ආවේණික බව මේ ගමනේ දී ලද තොරතුරු අනුව අපට පසක් විය. මෙකී ගම්මාන ආශ්‍රිත බොහෝ ස්ථාන හඳුන්වනු ලබන්නේ ද රාවණා නාමය සහිතවය. රාවණා ගම, රාවණා වෙද පරපුර, රාවණා ඇල්ල ආදී බොහෝ නම් මේ පරිසරයේ දී අපට හමුවේ. මේවා ඉබේ පැමිණියා ද යන්න මෙහි දි විමසිය යුතුය.
යම්කිසි ශිෂ්ටාචාරයක් බිහිවන්නේ ජන සමූහයක ක්‍රියාකාරකම් ආශ්‍රයෙනි. ලග්ගල අදටත් ඉතිරිව පවතින සිරිත් අතර යක්කම පිදීම හා සූර්ය වන්දනාව ඊට කදිම උදාහරණ සපයයි.
හේන් ගොවිතැන ඔවුන්ගේ මූලික ආදායම් මාර්ගය කරගත් සමයේ සිට වත්මනේ ද මේ ගම්මානවල ජනයා අඩුක්කු පුදති.
අඩුක්කු පිදීම යනු ගමේ කවුරු වගාවක් කළ ද එහි මුල් කොටස දෙවියන් උදෙසා පූජා කිරීමය.
එය ඉතාමත් භක්තියෙන් සිදුකරන්නක් වන අතර මොවුහු සිය අස්වැන්නේ අග්‍රඵලය දෙවියන්ට පුදනතෙක් ආහාරයට ගැනීම ප්‍රතික්ෂේප කරති.
හිරු තැටියක ආධාරයෙන් සූර්ය නමස්කාරය
සනුහරේ යකුන්ට අඩුක්කු පිදීම ලෙස හැඳින්වෙන මේ පූජා විධි වසරක් පාසා අදටත් ලග්ගල ගම්මාන රැසක සිදුකරනු ලබයි. සූරිය වන්දනාව යනු ඉර මූලික කරගත් පුජාවකි. රාවණා සූරියවංශිකයෙකු බව පවසන මේ ගම්මු එදා රාවණා විසින්ද සිදුකරන ලද සූරිය වන්දනාව අදටත් සිදුකරති.
යක්කම ලෙස හඳුන්වනු ලබන මේ වන්දනාවවේ දී ආයුධ පේ කිරිම, යාතිකා කිරිම හා හිරු තැටියක ආධාරයෙන් සූරිය නමස්කාරය කිරීම යන කාරණා ඉටුකරයි.
අඩුක්කු පිදිම කෙතරම් බලවත් ද යත් කෙනකු සිය අස්වැන්න අඩුක්කු පිදිමට එක් නොකරන්නේ ද ඔවුන්ගේ පවුල්වල අය ලෙඩදුකෙන් පීඩිතවන බවට අදටත් ලග්ගල ගැමියෝ අදහති.
සදාහරිත කඳු යායෙන් වටවී ඇති මේ ගම්මානවල ගැමියෝ තවමත් ඉතා සරල දිවි පෙවෙතක් ගත කරති.
බොහෝවිට ජංගම දුරකතනයක් හෝ ඔවුන්ගේ අතේ නොමැතිතරම්ය. හුදෙක් මහ පොළොව හා පොර බදිමින් රාවණා දෙවියන්ට පුද සත්කාර කරමින් දිවි ගෙවති. මොවුහු රාවණා දෙවිඳු බණ්ඩාර දෙවියන් ලෙසද හඳුන්වති. රාවණා දෙවිඳු සෑම කල්හිම සෑම ව්‍යසනයකින්ම තමන් රක්ෂා කරන බවට ඔවුහු අදහති. කිසියම් හෝ උවදුරකදී රාවණා දෙවියන් සිහිකිරීම මොවුන් වෙතින් නිරතුරුව සිදුවන්නකි.
මේ ගම්මුන් ලකේගල හඳුන්වන්නේ රාවණා සතුවූවායැයි පැවසෙන දඬුමොනර යානය අහසට එසවූ ස්ථානය ලෙසය.
දුම්බර ප්‍රදේශයේ ඇති දිය කදුරු ලකේගල පාමුල සිට පොළොව අභ්‍යන්තරයෙන් ගලාවිත් නාරංගමුව විලෙන් මතුව වත්මන් මොරගහකන්ද හා කළු ගඟ පෝෂණය කරන බවට පැරැණි මතයක් පවතී.
ලග්ගල ගැමියාගේ ජීවන රටාව වෙනස්ය. ආවේණික බස් වහරකට මෙන්ම ආහාර රටාවකට ද ඔවුහු හිමිකම් කියති. බොහෝ අවස්ථාවලදී මිශ්‍ර ව්‍යංජනය ඔවුන්ගේ ආහාරවල දක්නට ලැබෙන දෙයකි. උදාහරණයක් ලෙස කවුපි ව්‍යංජනයට දඹල හෝ වෙනත් එලවළුවක් එක්කිරිම ඔවුන්ගේ සිරිතය. අල ව්‍යංජනයට කැකිරි ද එක්කිරිම තවත් උදාහරණයකි.
මෙහි කිසියම් වැදගත්කමක් වේදැයි අපි විමසීමු. බර ආහාරයක් ගැනීම බර වැඩ කරන මේ ජනයාගේ ශරීරයට අවශ්‍යය.
අනෙක් කරුණ නම් ව්‍යංජන කිහිපයක් ඉවීමේදී යොදන සෙසු අමුද්‍රව්‍යද අඩුය. පෝෂණ ගුණය මෙන්ම අරපිරිමැස්ම ද වියදම අඩුවීම ද මෙහිදි සිදුවෙයි. නිවෙසේ පිසීමට මදිපාඩු එලවළුවක්වේනම් එය ඉවතට දැමීම අද බොහෝ අද ඇතැම් ගෘහණියන්ගේ සිරිතකි. (උදාහරණ ලෙස බෝංචි කරල් 2ක් අල ගෙඩියක් හෝ බටු ගෙඩියක්) නමුත් ලග්ගල ගැමි කාන්තාවෝ මේ සියල්ල ප්‍රයෝජනයට ගතිනි. ඔවුන්ගේ ඇති විශේෂත්වය ද එයයි.
සැතපුම් 30 - 40 ගමන පයින්
අපිරිමිත දේව භක්තියකින් යුතු ලග්ගල ගැමියා කිසිදා සිය එදිනෙදා කටයුතු සිදුකිරිමේ දී බැහැ යන වචනය භාවිත නොකරයි. හැකි සෑම අයුරකින්ම තමන්ට හැකි පමණින් දෙවියන් උදෙසා පුද පූජා පවත්වමින් මේ සුන්දර නකල්ස් වන පෙතට ආදරය කරමින් ඒ රැකගනිමින් දිවි ගෙවති. බොහෝ විට මේ පිරිසරයට වින කරන්නේ බාහිරින් පැමිණෙන පිරිස්ය.
වසරක් පුරා නොනැවතී නිසොල්මනේ ගලා බසින දිය දහරා මේ ලග්ගල ප්‍රදේශයේ සුලභය. ඒවාට කැළි කසළ එක්කරන්නේ ද අපවිත්‍ර කරන්නේ ද ලග්ගල ජනයා නොව බාහිර පුද්ගයින්ය.
එනිසාම ජිවයේ පැවැත්ම උදෙසා ඝෘජු දායකත්වයක් ලබාදෙන සොභාව ධර්මයේ අපූරූ නිර්මාණයක් වන නකල්ස් කඳු පංතිය ආරක්ෂා කිරිම කාගෙත් යුතුකමක් ලෙස ඔවුහු අදහති.
“අපි කැලෙන් කෝටුවක් කපන්නේ ඉඳහිටලයි. මේ කැලේ තිබ්බොත් තමයි අපි ආරක්ෂා වෙන්නේ. මේක රාවණා දෙවියන්ගේ අඩවිය. මේක ආරක්ෂා කොරන එක අපේ යුතුකමක්” ලග්ගල නාරංගමුව ගැමියෙක් පැවසීය.
රාවණා දෙවියන් යනු හුදු කල්පිතයක්ම නොව යථාර්ථයක් බව පසක් කරන මේ ගැමියන් අදටත් කියන්නේ එතුමන්ගේ පිහිට තමන්ට තිබෙන බවයි.
එනිසාම ඔවුහු රාවණා අදහති. පුද සත්කාර කරති. ඔවුන්ට අනුව මේ සරල ගැමි ජීවිතය ඔවුන්ට යහපතකි.
මේ සුන්දර ගම් කීපයේ කළ සංචාරයේදී අපට හමුවූ බොහෝ දෙනෙකු නිරෝගී දිවි පෙවෙතක් ගත කරන අන්දම අපි දුටුවෙමු. මේ කඳුකර මංපෙත් හරහා ඔවුන් ඇවිද යන්නේ පාගමනිනි. ඒ අතර සැතපුම් 30ක 40ක දුරක් දිනපතා පා ගමනෙන් යන උදවිය වෙති. ඔවුන්ට කිසිදා කකුල් කැක්කුමක් නැත. කොටින්ම ඉසෙන් බහින ලෙඩක් නැත.
සියලු වැඩ අත්තම් ක්‍රමයට
ගම්මුන් අතර සිදුවෙන වැඩ කටයුතු බොහොමයක් අත්තම් ක්‍රමයට සිදුකිරීම මේ ගම්වල තවමත් දක්නට ලැබෙයි. මෙය අප රටේ අතීතයේ සිට පැවත ආ ශ්‍රම හුවමාරු ක්‍රමයකි. ගෙදර වහලයේ පොල් අතු සෙවිළි කිරීමේ සිට කමතේ ගොමමැටි ගෑම දක්වාද කුඹුරු වැඩ මෙන්ම වත්ත පිටියේ සියලු වැඩද ලග්ගල දී තවමත් සිදු වන්නේ අත්තම් ක්‍රමයටය. එය හුදෙක් එකිනෙකා අතර සහයෝගයෙන් හා බැඳීමෙන් සිදුවන ක්‍රියාවලියකි.
අප රටේ දුරාතීතයේ සිට පැවත ආ මේ සාමූහික ක්‍රියාවලිය අවාසනාවකට මෙන් අද ඉතිරිව ඇත්තේ පළාත් කීපයක පමණි.
යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර ගරුකම් ගැන සැඟවුණු කතා
ලග්ගල රණමුරේ රාවණා පරපුර නොහොත් යක් පරපුර පිළිබඳ බොහෝ දේ අද ඉතිහාසයට එක්ව තිබේ. යන්ත්‍රමන්ත්‍ර බලි තොවිල් හා ගුප්තවිද්‍යා කටයුතු සම්බන්ධයෙන් ප්‍රචලිත මේ යක් පරපුරේ ඇත්තන්ගේ දස්කම් තවමත් මේ ප්‍රදේශයේ සැඟව පවතී. ඔවුන්ගේ ඉල්ලීම මත ඒ සම්බන්ධයෙන් මෙම ලිපියෙන් අනාවරණය නොකෙරෙන අතර ලග්ගල ගැමියන් සම්බන්ධයෙන් පර්යේෂණයක නිරතවන්නෙකුට මෙහිදි සොයාගත හැකි බොහෝදෑ සැඟව ඇති බව පමණක් සටහන් කරමි.
කාලයක් තිස්සේ ඉතා සරල දිවිපෙවෙතක් ගත කළ මේ ජනතාව වෙතට අදවනවිට සංවර්ධනයේ අරුණළු එබිකම් කරන බවක් ද පෙනේ. ඇතැම් පිරිස් මේ වත්මන් සංස්කෘතියේ කොටස්කරුවන් බවට පත්වෙමින් සිටිති. කෙසේවෙතත් දුරාතීතයේ සිට පැවත එන සිය පරම්පරාවේ සැඟවුණු බොහෝ දෑ අදටත් ආරක්ෂා කර ගනිමින් රාවණා දෙවියන් යදිමින් කටයුතු කරන පිරිසක් දැනුදු මේ ලග්ගල පුරවරයේ ඉතා නිහඬව කල්ගෙවති.
ඉන්දික අරුණ කුමාර
