
හඬක් නොනඟාම අහස පොළොව තවත් සන්ධ්යාවකට සූදානම් වෙයි. කඩිසරව පාව ගිය සුදු වලාවෝ මඳින් මඳ වර්ණවත් වෙමින් සන්ධ්යා සුන්දරත්වය ඔප් නංවති. ගෙමිදුලේ මල් ගොමුව මෙතෙක් වේලා
හිරු කිරණින් විඳි හිරිහැරයෙන් මිදීමේ සොම්නස භුක්ති විඳිනවා වැන්න. එහෙත් කෙමෙන් සිහිලැල් වන නිවෙස තුළ ගැහැනියද යුවතියද අඳුරුව ගිය මුහුණු එල්ලාගෙන ඉන්නේ පිටත සොඳුරු විපර්යාසය නොදත් ලෙසිනි.
කෙතරම් තදින් තිගැස්සුණේද කිවහොත් අත වූ කෝප්පය බිඳ වැටිණ. අමාලි දිව ආවේ එය බිඳෙන හඬින් නොවේ පියාගේ කෝපාවිෂ්ට හඬ කන වැකුණ බැවිනි.
“ඇයි? ඇයි මේ?”
ඇය පියා ද නැන්දණිය ද අතරට කඩා පනිමින් ඇසුවේ අපමණ කුහුලිනි.
“න්... නෑ අයියෙ... අක්කා කොහේ හරි ඉන්නව නම් ලියුමක් එවන් නැතිව ඉන්නවද... කෝල් එකක් දෙන්නෙ නැතිව ඉන්නවද... අක්කට ඔය දෙන්නා ඇස් දෙක වගේ.. අවුරුදු දෙකක් තිස්සෙ කිසිම ආරංචියක් නෑ කියන්නෙ අක්කා කොහේවත් නෑ... අක්කට මොකක් හරි කරදරයක් ම තමා...”
මේ කතාව කියන්නට ඇය බොහෝ කාලයක් පෙරුම් පිරුවාය. අතුරුදහන් බිරිඳ ද මව ද සොයා වෙහෙසෙන සැමියාගෙ හා දියණිය දැකීමෙන් ඇය හෙම්බත්ව සිටියාය. ඒ හෙවිල්ලේ කෙළවරක් නැතිවාක් මෙන්ම තේරුමක් ද නැතැයි ඇය සිතන්නට පටන්ගත්තේ නෑනණ්ඩිය අතුරුදහන්වී අවුරුද්දක් ඉක්ම ගිය පසුය.
“නෑ නෑ.. අපෙ අම්මා ඉන්නවා... කොහේ හරි ඉන්නවා...” අමාලි කෝපයෙන් ද ශෝකයෙන් ද සැලෙන හඬින් කීවාය.
“අමා කොහොමද දන්නේ?”
සුනන්දා ඇසුවේ සිරිමාන්නට අසන්නට උවමනා වූ ප්රශ්නයම ය.
“මං දන්නවා..” යි මුරණ්ඩු ලෙස කී, යුවතිය ගෙතුළට දිව්වා ය. ඇය ලුහුබැඳ යන්නට සුනන්දා මෙන්ම සිරිමාන්නද පෙලඹුණේ නිතැතිනි.
“මොනවද දන්නෙ?”
නැඟණියද පසෙකට කළ සිරිමාන්න කාමරයට වදින්නට වෑයම් කළ යුවතිය තමා වෙත හරවා ගත්තේය.
“දන්නෙ අම්මා තාම ඉන්න බව.”
“කොහෙද...? කොහෙද ඉන්නෙ?”
ඇය ඔහුගේ දෙනෙත් දෙස බලාගත්වනම සිටියාය. ඒ බැල්මෙන් අපහසුතාවට පත් මිනිසා “අමා..” යි හඬ ගෑවේය. ඇයගේ බැල්ම විඳ දරා ගත නුහුනු තරමට නිවුණු බවද වේදනාකාරී බවද ඒ ස්වරය නොසඟවා හෙළි කළේය.
“ෙමාකද ඔච්චර කලබල වෙලා...?”
අමාලිගේ දෙතොල සරදම් සිනාවකින් ඇදව ගියේය.
“ෙමාකක්ද?”
“අම්මා ඉන්නවා කිව්වහම තාත්තා මොකද ඔච්චර කලබල වෙන්නෙ?”
..............
“අවුරුදු දෙකක් තිස්සේ මං අම්මව හොයනවා. ඒක දැන දැනත් මොනවද ඔය අහන්නෙ? මොනවද ඔයා හිතන්නෙ? කෙළින් කියන්න...”
තමා වහා මැදිහත්විය යුතු බව සුනන්දා සිතුවාය.
“අක්කා ඔයාට කෝල් එකක්වත් දුන්නද අමා..? අනේ එහෙනම් කියන්න...”
ඇගේ ආයාචනාත්මක බැල්මෙන් සසලව ගියද අමාලි සිත දැඩි කරගත්තාය.
“කෝල් කරන්න අම්මා ඉන්න එපැයි..”
“මොනවද අමා මේ කියන්නෙ? ඉස්සර වෙලා කිව්වා අම්මා ඉන්නවා කියලා. දැං කියනවා නෑ කියලා. ඔයාට මොකද වෙලා තියෙන්නෙ?”
සුනන්දා ඇසුවේ කෝපයෙන් ද ශෝකයෙන් ද සැලෙන හඬිනි. මේ කෙල්ල කොහොමටත් පුරුදුව සිටින්නේ තමා හා සොහොයුරා කුපිත කරවන්නට බව ඇයට සිතිණ.
“අම්මා ඉන්නවා කීවම තාත්තා ඔය තරම් කලබල වුණේ අම්මා නෑ කියලා හොඳට දන්න හිංදනේ.”
සිරිමාන්න නැවතත් දියණිය වෙත හැරුණේය. කෝපයෙන් සිහින්ව ගිය දෙනෙතින් ඔහු ඇය දෙස බැලුවේය.
“මොනවද උඹ ඔය කියන්න තෙපරබාන්නෙ...? කියන දෙයක් කෙළින් කියපං...”
සුනන්දා තිගැස්සුණාය. සොහොයුරා කුපිත වීම ඇයට ඉවසිය නොහැකිය.
“තාත්තා අම්මව මැරුවා. මගෙ රත්තරං අම්මව මැරුවා...”
ඔහු පමණක් නොව සුනන්දාද බය බිරාන්ත වූවාය.
“මොනවද අමා මේ කියන අහස පොළොව නුහුලන කතා...?” යි ඇය ඇසුවේ හැඬුම්බර හඬිනි.
“ටවුන් එකට ගිය අම්මා කොහොමද එහෙම නැති වෙන්නෙ? එක්කො ඇක්සිඩන්ට් එකක් වෙන්න ඕන... එහෙම නැත්තං කිඩ්නැප් කරන්න ඕන... ඒ දෙකම සිද්ධ වෙලා නැත්තං අම්මට මොකද වුණේ?”
ඔහුෙග් අතුල් පහරින් රිදුම් දෙන කොපුලින් වුවද ඇය තවදුරටත් කෑ ගැසුවාය.
“මේ මිනිහා මගෙ අම්මව මරලා හංගලා.. අනේ පොඩි නැන්දෙ මගෙ අහිංසක අම්මා... අයියෝ ඇයි මගේ අම්මට එහෙම අපරාධයක් කළේ...?”
සුනන්දා වහා පෙරට පැන අමාලි වැලඳගත්තාය. එහෙත් ඇයට පහර දෙන්නට එසවූ අත හකුළා ගත් සිරිමාන්න වහා පිටව ගියේය.
“දෙවි හාමුදුරුවනේ මොනවද අමා මේ කියන පව්කාර කතා?”
වචනයක් වෙනුවට යුවතියගේ මුවින් පිටවූයේ විලාපයකි. ඇය සිය නැන්දණිය තරයේ වැලඳ ගනිමින් කෑ ගසා හැඬුවාය.
“අම්මේ... අනේ අම්මේ... මගෙ රත්තරං අම්මේ.”
හඬක් නොනඟාම අහස පොළොව තවත් සන්ධ්යාවකට සූදානම් වෙයි. කඩිසරව පාව ගිය සුදු වලාවෝ මඳින් මඳ වර්ණවත් වෙමින් සන්ධ්යා සුන්දරත්වය ඔප් නංවති. ගෙමිදුලේ මල් ගොමුව මෙතෙක් වේලා හිරු කිරණින් විඳි හිරිහැරයෙන් මිදීමේ සොම්නස භුක්ති විඳිනවා වැන්න. එහෙත් කෙමෙන් සිහිලැල් වන නිවෙස තුළ ගැහැනියද යුවතියද අඳුරුව ගිය මුහුණු එල්ලාගෙන ඉන්නේ පිටත සොඳුරු විපර්යාසය නොදත් ලෙසිනි.
“බලන්න අයියා තාමත් නෑනේ..”
විටින් විට දොරකඩට පැමිණෙන සුනන්දා පාර බලන්නේ මහත් අසහනයෙනි.
“කවදාවත් නොකියා යන්නෙත් නෑනේ.. අද කිසි කතාවක් නැතුව ඔය යන්න ගියේ ඔයාගෙ මෝඩ බහුබූත කතා හින්දා තමා අමා...”
අමාලි විසිත්ත කාමරයෙහි සුව පහසු අසුනක් මත හිඳගත්වනම පසුවන්නේ වචන කෙරෙහි අමනාප වූවාක් මෙනි. දෙපා ඉහළට ගෙන සිටිනා ඇය කෙටි කෙස් කලඹද තරයේ පියවුණු දෙතොලද හේතුකොටගෙන ගැටවරයෙකුගේ මුරණ්ඩු මුහුණුවර උසුලයි. ඇගේ පියා සමීපයෙහි සිටියේ නම් මේ අන්දමින් දෙපය පුටුව මතට ගැනීම කිසිසේත් නොඉවසයි.
“කොහොමද...? කොහොමද ඔයා වාඩිවෙලා ඉන්නෙ?”
“ඇයි?”
ඔහුගේ කෝපයට හේතු වූ කරුණ දැන දැනත් ඇය ව්යාජ විමතියක් මවාපායි.
“කෙනෙක් වාඩිවෙන විදියක් තියෙනවා. ඔහොම කකුල් දෙක උඩට ගන්නෙ නෑ හැදිච්ච ගෑනු දරුවෙක්...”
වහා දෙපා පහතට දමන්නයි සුනන්දා ඉඟි බිඟි කළද අමාලි අවනත නොවෙයි.
“කකුල් දෙකෙං කොහොමද හැදිච්චිකම තීරණය කරන්නෙ?”
ඇය අසන්නේ කෝපයෙන් හෝ නොරිස්සුමින් නොවේ. ගුරුවරයාගෙන් ප්රශ්නයක් අසන සිසුවියක මෙන් අහිංසක විලාසයෙනි. එයමවා ගත්තක් බව සිරිමාන්න මෙන්ම සුනන්දා ද දනිති.
“කකුල් දෙකෙං නෙමේ. කකුල් දෙක තියාගෙන ඉන්න හැටියෙං... කෙනෙක්ගෙ ඉරියව්වෙන් කියන්න බැරිද හැදිච්ච නැහැදිච්චකම...”
පාසලක සිසුන් හත්අට සියයක් මෙන්ම ගුරුවරු විසි තිස් ගණනක් ද පාලනය කරන තමා මේ එක හිතුවක්කාර කෙල්ලක සම්බන්ධයෙන් අසාර්ථක වීම ඔහුට ඉවසිය නොහැක.
“දිගට ඇඳුම් ඇන්දම... කකුල් දෙක පහළට දාලා වාඩි වුණාම මාර හැදිච්චකමක් තියෙනවා කියල හිතන එකත් මාර වැඩක්නෙ තාත්තෙ...”
“එහෙම තමයි.. මිනිස්සු හිතන පිළිවෙළක් විදියක් තියෙනවා.”
ඇගේ මුවග නැටවෙන්නේ තවත් කටුක කතාවකට බව දන්නා සුනන්දා නොසන්සුන් වෙයි. ඇයගේ හස්ත මුද්රා නොදුටු විලාසයෙන් අමාලි නැවතත් කතා කරයි.
“ඉතිං හැමෝම එක විදියට හිතන්න ඕන කියලා නීතියක් තියෙනවද?”
“මොකද නැත්තෙ.. නීතිය රීතිය හැදියාව විනය සංස්කෘතිය... සමාජයේ ජීවත් වෙනව නම් නීති රීතිවලට යටත් වෙන්න ඕන කවුරු වුණත්.”
යුවතිය තවත් හරිබරි ගැසෙයි. සරදම් සිනාව මැඬ ගනිමින් දෙනෙත හකුළා ගනියි.
“එහෙනං තාත්තෙ හයවෙනි සියවසේදී සිදුහත් කුමාරයත් ඒ විදියටම ඒ බමුණු මතම පිළි අරගෙන යටත් වෙලා හිටිය නම් කවදාවත් අභිනිෂ්ක්රමණය කරන්නෙ නෑනේ.. කවදාවත් බුදු වෙන්නෙත් නෑනේ. එහෙනං අද ලෝකෙට බුද්ධ දර්ශනයක් කියලා දේකුත්නෑ...”
නිරුත්තර වන සිරිමාන්න වහා පිටව යයි. මොහොතක් ගත වීමට පෙර ඇසෙන්නේ ඔහු යමක් බිම ගසන හඬය. බොහෝවිට එය පිඟානකි. කෝප්පයකි. වීදුරුවකි.
“කොස්සක් අරං යන්න. බලාගෙන පොඩි නැන්දෙ අතේ ඇනෙයි වීදුරු කටු.. ඩිංගක් ඇත්නම් කැපෙනවා අත..” යි අමාලි කියන්නේ බය බිරාන්තව බලා ඉන්නා සුනන්දා දෙස බලමිනි.
“ඔයාට මොකද වෙලා තියෙන්නෙ අමා...? තාත්තව කේන්ති ගස්සන්නෙ නැතුව ඉන්න බැරිද ඔයාට?”
සහෝදර ප්රේමයෙන් ළතවන ගැහැනිය පහත් හඬින් අසයි.
“ඉතිං මං බොරුද කියන්නෙ පොඩි නැන්දෙ.. වෙනස් විදියට හිතන පතන මිනිස්සු නිසා තමා ලෝකේ මේ තරම් දියුණු වුණේ... ලස්සන වුණේ.. නැත්තං ඉතිං අපි තාමත් ගල් ගුහාවෙ...”
සුනන්දා කුස්සියට දිව යන්නේ “ඔයත් එක්ක වාද කරනවාට වඩා හොඳයි කට ගලක උලා ගන්නවා.. “යි ආඩපාලි කියමිනි.
මේ සන්ධ්යාවේ සුනන්දා සමඟ වාද කරන්නට උත්සුක නොවූ අමාලි නිය විකන්නට වූවාය. එයද ඇගේ පියා කුපිත කරවන පුරුද්දකි.
“දහ සැරයක් විතර කෝල් ගත්තා... කෝ ඉතිං ආන්සර් කරන්නෙත් නෑනෙ මේ අයියා.. අනේ මංදා... මට නං බයේ බෑ... මොනවා කරන්නද කියලා මට හිතාගන්න බෑ.”
ලබන සතියට...